NOSFERATU – WAMPIR | WERNER HERZOG. Wizjoner kina

„Nosferatu wampir" to remake mistrzowskiego, niemego dzieła Friedricha Wilhelma Murnaua z 1922 r., o którym Herzog w jednym z wywiadów powiedział, iż jest to dla niego najważniejszy film w historii niemieckiego kina. W ujęciu Herzoga, Dracula jest jednak zupełnie nowym odczytaniem tej postaci. Jest wprawdzie monstrualny, krwiożerczy i nienasycony, jest sprawcą zła rozprzestrzeniającego się z siłą pandemii, ale przy tym wszystkim jest istotą głęboko ludzką, boleśnie odczuwającą swe krwawe napiętnowanie. Zło, które w sobie nosi, zdaje się być przeciwne jego naturze łaknącej miłości i akceptacji. Zabijając i zarażając innych, czyni to z tragiczną świadomością dwoistości swego jestestwa, żywiąc głęboką odrazę do własnych, wampirzych poczynań. Herzog, mimo że obficie czerpał z Murnaua, stworzył jednak film o zupełnie odmiennych znaczeniach. Ze wszystkich jego obrazów ten jest najgłębiej oniryczny. Jest to swego rodzaju wizja podwójna - twórcy i samego bohatera opowiedzianej historii. Stąd film można analizować na kilku piętrach metaforycznych znaczeń.

Podczas przeglądu zaprezentujemy również krótkie wprowadzenia w formie wykładów wideo nagranych przez filmoznawczynię i specjalistkę od kina niemieckiego dr Ewę Fiuk, które przybliżą sylwetkę reżysera, wprowadzą w tematykę jego dzieł i osadzą je w szerszym kontekście kulturowym.

Projekt jest organizowany przez Stowarzyszenie Kin Studyjnych oraz Goethe Instytut w Warszawie, a współfinansowany przez Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej.

***

Werner Herzog. Wizjoner kina

Gdy mowa o Wernerze Herzogu, zwykle pada słowo „wizjoner”. I rzeczywiście, jego śmiałe, a jednocześnie dociekliwe wizje świata i człowieka zajmują w historii kina miejsce wyjątkowe. Zrealizowane przez twórcę w latach 1972–1981 filmy takie jak Aguirre, gniew boży, Zagadka Kaspara Hausera, Nosferatu wampir, Woyzeck oraz Fitzcarraldo to dzieła wybitne nie tylko z uwagi na rozmach realizacyjny czy maestrię reżyserską, lecz także na doskonałe zespolenie idei zawartych w scenariuszach z cielesnością aktorów – Klausa Kinskiego i Bruno S. Wizjonerski charakter filmów Herzoga wynika bowiem tyleż z wrażliwości samego reżysera, ile ze – skrajnie różnych przecież – cech osobowości odtwórców ról tytułowych oraz ich szczególnych relacji z kamerą. Inspirację do wykreowania obrazów filmowych Herzog czerpał z malarstwa, muzyki, przyrody, a także z iście egzystencjalnego uwikłania jednostki ludzkiej w jej własne namiętności i demony. Obrazy te zawsze kierują uwagę w stronę obcości, inności i outsiderstwa. Ich monumentalny charakter wynika z jednej strony z piękna krajobrazu, który u Herzoga staje się pełnoprawnym bohaterem, z drugiej zaś z siły wyrazu ludzkiej twarzy, w zachwycający sposób ujmowanej przez operatorów współpracujących z reżyserem – Thomasa Maucha oraz Jörga Schmidta-Reitweina.
Przegląd tych pięciu filmów wraz z krótkimi wstępami w formie wykładów wideo przybliży sylwetkę reżysera, wprowadzi w tematykę jego dzieł, a także pozwoli osadzić je w szerszym kontekście kulturowym.